شاخص CPI و TCPI
✍️ برای راحتی فهم مطلب از یک مثال استفاده می کنیم.
📍 تصور کنید که شما مدیر یک پروژه با مدت زمان 6 ماه و با کل بودجه دراختیار شما با مبلغ 1000 دلار هستید.
📍 مبلغ 1000 دلار کل مبلغی ست که در اختیار شما به عنوان مدیر پروژه برای تکمیل کارهای پروژه قرار گرفته است که به این عدد BAC یا Budget at Completion می‌گوییم.
📍 فرض کنید که 3 ماه از شروع پروژه گذشته (یعنی 50%) و ارزش کار برنامه ریزی شده شما می شود 500 دلار. به عبارتی انتظار می رود بعد از گذشت 3 ماه شما 500 دلار از کل کار پروژه را انجام داده باشید یعنی ارزش کار برنامه ریزی شده 500 دلار می باشد.
📍 براساس گزارش گیری از پیشرفت کار Earned Value یا ارزش کار انجام شده 400 دلار محاسبه شده است و سیستم حسابداری شرکت عدد 600 دلار را به عنوان هزینه کاری که تا این لحظه انجام شده اعلام می کند. به عبارتی کار انجام شده 400 دلار و هزینه ای تا الان بابت اون پرداخت شده 600 دلار محاسبه شده است.
🧮 خب، حالا می خواهیم بدانیم شاخص عملکرد هزینه پروژه (CPI) ما تا این لحظه چگونه بوده است. برای این کار، باید ارزش کار انجام شده (EV) رو تقسیم کنیم بر هزینه واقعی کار انجام شده (AC) که در این صورت عدد 400 تقسیم بر عدد 600 به ما عدد 0.67 یا 67% را نشان می دهد، که ما به این 67% = Cost Performance Index (CPI) می‌گوییم . این شاخص وضعیت هزینه پروژه ما از شروع تا اکنون را به ما نشان می دهد و عدد 67% تفسیر جالبی برای ما دارد و این تفسیر به ما چه می گوید؟ این عدد به ما می‌گوید که به ازای هر 100 دلاری که تاکنون وارد پروژه ما شده 67 دلار کار انجام شده یعنی هر 100 دلاری در پروژه ما 67 دلار ارزش دارد و این اصلا خوب نیست 😢. بعبارتی 33 دلار از پولی که در پروژه تزریق شده، یا هدر رفته، یا کم کاری شده، یا بد برآورد کردیم و یا یاهای دیگر.🧐
خب حال که با شاخص CPI آشنا شدیم، ممکن است این سوال برای ما مطرح شود که اگر بخواهیم از این به بعد خیلی خوب عمل کنیم و عملکرد هزینه‌مان را ارتقا بدهیم به گونه ای که بتوانیم کارهای باقیمانده پروژه را با پول های باقیمانده به اتمام برسانیم چه ضریب عملکردی از این پس باید داشته باشیم. به این ضریب عملکرد TCPI گفته می شود یعنی ضریب عملکرد هزینه ای که از این پس باید داشته باشیم تا بتوانیم کارهای باقیمانده را با پول های باقیمانده به اتمام برسانیم.
🧮 خب اجازه بدهید محاسبه کنیم. کارهای باقیمانده یعنی کل کار منهای کار انجام شده تاکنون یعنی می شود 1000 دلار منهای ارزش کسب شده که 400 دلار محاسبه شده بود این تفاضل عدد 600 را به ما می‌دهد. پول باقیمانده می‌شود کل پول یعنی باز 1000 دلار منهای پولی که تا این لحظه از دست رفته و هزینه شده که 600 دلار را قبلا سیستم حسابداری به ما داده بود پس 1000 منهای 600 عدد 400 رو به ما می‌دهد. این نسبت می‌شود 600 تقسیم بر 400 که عدد 1.5 یا 150% را به ما می‌دهد. این یعنی آنکه شما باید عملکرد هزینه 67% تا کنون‌تان را به 150% ارتقا بدهید 😳 تا بتوانید کار باقی مانده را با پول باقیمانده به انتها برسانید به این شاخص که 150% محاسبه شده است TCPI گفته می شود. TCPI برای محقق کردن BAC یعنی تکمیل کردن پروژه با 1000 دلار.
حال که تفاوت CPI و TCPI رو متوجه شدیم اجازه بدهید که یک نتیجه گیری بکنیم که آیا ما می‌توانیم این پروژه را با این عملکرد یا 150 به اتمام برسانیم؟ قطعا خیر 😳.
تحقیقات نشان داده که شاخص عمکرد هزینه یعنی CPI که شما بعد از 20% پیشرفت پروژه بدست می‌آورید بدتر می‌شود که بهتر نمی‌شود. بنابراین محاسبه TCPI میتواند به ما نشان دهد که آیا به آینده و تکمیل پروژه با بودجه مصوب امیدوار باشیم یا خیر.
امیدوارم این تفاوت برای شما واضح شده باشد تا پادکست بعدی خدانگهدار.
ممنون از اینکه همراه ما هستید 💐 و ما را از سوالات و نظرات خود آگاه می‌کنید.🙏
